Yapılması gereken işleri ertelemek, Google’dan gördüğüm kadarıyla bir hastalıkmış gibi aranmış ama durum bu değil. Yapılması gereken işleri ertelemek insan doğasının sonucudur yani hastalık değil doğal bir şeydir.
İşleri neden ertelersiniz?
Bunun nedeni genellikle ertelenen işlerin doğası ile alakalıdır. Bu işler yapması en etkili işlerdir ve insanın gözünü korkuturlar. Zira bu işler çoğunlukla daha fazla zaman, dikkat ve eneji gerektirirler. Yine çoğunlukla sıkıcılardır, zorlardır ve/veya düzensizlerdir.
Daha da kötüsü bu işler hemen hemen hiçbir zaman kısa vadeli ödül veya zevk sağlamazlar. Bu nedenle ödülleri, güçlü alt beyine (gri madde) bir şey ifade etmez, entellektüel ama daha az güçlü üst beyine hitap eder (alt beynin aradığı zevklerden fedakarlık gerektirir).
Aynı şekilde bu işler hemen hemen hiçbir zaman kısa vadeli ceza ve acıya da neden olmazlar. Bazıları bugün yapmasanız önemsiz olabilirler ama yapmamaya devam ederseniz zamanla çok önemli bir belaya dönüşebilirler.
Bütün bu özellikler (bir iş tüm bu özelliklere aynı anda sahip olmayabilir ama ne kadar çoğuna sahipse o kadar ertelenmeye meyillidir), bu işleri yapmanız gerektiği halde yapmamanıza neden olur. Ve bunlardan arta kalan zamanı ise genellikle yapmamanız gerektiği halde yaptığınız şeyler doldurur.
Netflix izlemeye, yazmanız gereken bir raporu bitirmekten çok daha az zihinsel direnç göstermenizin nedeni, Netflix izlemenin eğlenceli, kolay, düzenli (netflixi aç, filmi seç, playa bas) ve zevkli olmasıdır.
Peki yapılması gereken işleri ertelememek için ne yapmalısınız?
Tutkuyla yolunda yürüdüğünüz bir amaç edinin.
İlkel beyninizin aradığı pozitif duygular çok güçlüdür. Bu duygularla başa çıkabilmenizin yolu, üst beyninizin aradığı ve daha güçlü pozitif duygular peşinde koşmaktır. Tutkuyla yolunda yürüdüğünüz bir amaç bulmanız, işlerin en önemlilerini ertelemenize engel olacaktır. Merak etmeyin, bir amaçla ilgili güçlü pozitif duygu kimyasalları amaç yolunda yürüdüğünüzde salgılanır, illa amaca ulaştığınız anı beklemeniz gerekmez.
Ertelenen işlere hemen elde edilir ödül ve ceza ekleyin.
Örneğin her ertelenen iş günü için kendinize yarım gün zevk aldığınız bir şeyden uzak kalma cezası verin. Ertelediğiniz iş için harcadığınız her yarım saat için kendinize yarım saat çok zevk aldığınız bir şeyi yapma sözü verin. Ya da bir 10 Lira verin ve onu zevk için harcayın.
Hergün ilk iş olarak ertelenen ya da ertelenmeye meyilli bir işi yapın.
Bu alışkanlığı edinmek zor olacak ama edindiğiniz zaman sıkıcı, zor ve acılı işlerden hemen ve kafanız taze iken kurtulacaksınız.
İşi yapmaya başlamak için bir saat ve bu işleri yapmak için bir süre belirleyin. Mesela saat 10:00’da oturup 3 saat bu işlere bakacağım deyin. Ve saat 10’da o işlerin başına oturun. Yapmasanız bile oturun ve o işlere bakın. Başka bir şey yapmayın! Sadece bakın.
Tecrübeyle sabittir ki (bunu da bana biri öğretmişti) bir süre belki birkaç gün bakıyorsunuz ama bir yerde yapmaya başlıyorsunuz. Örneğin ben üniversitedeyken bir finale başlamak için yarın saat 19:00 3 saat ile başlayacağım diye kararlaştırırdım. Saat 19:00’da çalışma salonunda o finalin kitaplarının başına otururdum. Hiçbir şey yapamazsam bile yatakta müzik dinlemek ya da kantine inmek gibi isteklere karşı koyar orada öylece kitaplara bakardım. Bir süre sonra (belki aynı gün değil ama ertesi gün) farkında olmadan çalışmaya başlıyorsunuz.
Bir keresinde temizlemem gereken çok pis bir programlama hatası vardı. Multi-threaded uygulamada çökme oluyordu ki bilen bilir pis bir hatadır, bulması zordur (zaten gidermem 1 haftamı almıştı!) Erteleyip duruyordum. Sonra birgün buna bakmaya karar verdim. İlk gün 4 saat programı çalıştırıp patlamasını izlemekle geçti. Ama sonra sıkıldım ve ayıklamaya giriştim.
Bu tür işlere günde 2 saat ayırarak başlayın ve bunu haftada 30 dakika arttırarak 4 saate çıkarın.
Günde sadece 3 – 5 iş yapın.
3 iş kuralı. Bence dünyanın en iyi hikayelerinden biri kaplumbağa – tavşan hikayesidir. Başarılı bir şekilde çalışmak kaplumbağa gibi yavaş ama sürekli yürümekle olur. Tavşan gibi bir gazla depar atıp sonra ağaç dibinde uyuklamakla değil. Günde 3 – 5 işi temizleyin ama hergün bu kadar işi temizleyin. Fazlasını yapmayın. Bir motivasyon patlaması ile gaza gelip 10 – 20 işi bitirip sonra neredeyse kaçınılmaz olan motivasyon dibi ile hiçbir şey yapmadan günler geçirmeye göre çok daha etkilidir.
İşleri kafanızda tutmayın. Bir yapılacaklar listeniz olsun.
Ben bu iş için basit bir Excel dosyası kullanıyorum. Danışmanlık görüşmelerimde nasıl organize olduğumu anlattığım arkadaşların hemen hepsi bu kadar taş devri bir teknik kullanmama çok şaşırdılar ama böyle basit teknikler daha etkili.
Yapılacaklar listemde her satırda bir iş var. Biten işi gri yaparım ve BİTTİ diye işaretlerim. İşin bitmesi gereken zaman ve bittiği zaman sütunlardan ikisidir ve böylece ne kadar geç/erken bitirdiğimi ölçerim.
Açık işler ya yeşildir ya da turuncudan kırmızıya renklidir. İş gecikmemişse yeşildir, yapılmaktaysa mavidir ve ne kadar gecikirlerse renk o kadar kırmızıya yakındır (formülle bunu sağlamak zor değil).
Bir işi kafamda tutmamak için bu listeye atarım ama tabii her zaman bilgisayar başında değilim. Bu nedenle aklıma gelen şeyi kendi Gmail hesabımdan outlook hesabıma Konu kısmı “TODO” ile başlayan mail atarım. Outlook onu Yapılacaklar klasörüne atar. Ben de bilgisayar başına geçtiğimde bu klasörden işleri alır, hemen yapılacakları yapar, diğerlerini Excel Yapılacaklar listeme atarım.
Bazıları kağıt kalem kullanıyor ki ben de eskiden kullanırdım. Fakat cep telefonu sürekli yanımda bu nedenle mail atmak bana daha pratik geliyor. Ama kağıt kalem seviyorsanız, onları kullanın.
Excel listem her sabah açılır, ilk iş olarak da mümkünse en korktuğum/sıkıldığım/yapmaktan haz etmediğim işi yaparım.
İşleri daha az korkutucu ve adımları belli hale getirin.
İşlere yukarıda bahsettiğim gibi başlarına oturup bön bön bakarken işi nasıl adım adım yapılabilir hale getirebilirsiniz düşünmek için fırsatınız olacak. Birçok ertelenen işin adım adım nasıl yapılacağı belli değildir ve bu nedenle de ertelenirler. Siz iş için adım adım bir plan yaparsanız onu yapmanız kolaylaşır.
Her işi “başkasına yaptırsam” olur mu diye ele alın.
ve eğer bu mümkünse başkasına yaptırın.
Ne yapacağınızı bilmiyorsanız, listenizi açın ve en baştan yapmaya başlayın.
Bunu da bir süre beraber çalıştığım ve sonradan çok başarılı bir girişimci olarak görece büyük bir firma kuran bir elemandan öğrendim. Yapılacaklar Listesinin güzelliklerinden biri de bu (o outlook Task listesini kullanırdı). Eğer o gün ne yapacağınızı bilemiyorsanız, listeyi açın ve sırayla yapmaya başlayın. Ne yapsam bugün diye 2 – 3 saat düşünüp saçma sapan şeyler yapmanızdan iyidir.
Yazıyla alakasız veya 500 kelimeyi geçen yorumlar cevaplanmıyorlar. "Yazıyla alakasız ama ..." ya da "en son yazı bu olduğundan buraya yazdım" diye başlamanız kurtarmıyor. Mahmut Abi ile özel görüşme yapmak isterseniz Erkek Adam Sanal Görüşme sayfasından sanal görüşme ayarlayabilirsiniz.
Gayet güzel eline sağlık.
Şu işin başına geçip öylece işe bakma metodunu ilk kez duyuyorum. Mantıklı geliyor, en azından o işe ayiracaginiz zamanı, o işe ayırmasak bile başka işlere de (basit hazlar) ayırmıyoruz. Bir zaman sonra “En azından şu işe girişeyim de can sıkıntım geçsin” diyerek işe başlamak olası.
biz erkekler eskiden beri gorevleri yerine getirerek hayatta kalip medeniyeti gelistirebildik
yani calisma disiplin ve ertelememek bizim bir parcamiz ama bazi insanlar bunla daha erken tanisiyor, ailesel cevresel gibi etkenlerle
bu basarmisliklik hissi hicbir hedonist tutumun hissiyle kiyaslanamaz bile…
400 km e yakin 24 saatlik kosunun sonuna dogru ayak parmak kemigi kirilmis ,topugundan kan akarak aci icinde olsa bitis cizgisine 80 km daha yuruyerek ulasan bir Navy Seal askerin ultra maratonda yasadigini anlattigi aklima geldi…
bu kadar hedef odakli olmak ?
hangimiz bu kadar driven , obsessed olabilir ?
iste cevap burada
Olay o kadar basit değil. Eskiden işlerin nasıl yapılacağı adım adım bilinirdi ve sürekli o adımları tekrar ederek yapabilirdin. Şimdinin işleri ise çok daha karmaşık. Zevk çağının kendisi de problem ama bir de işlerin nitelikleri ile ilgili bir problem de var.
hangimiz bu kadar driven , obsessed olabilir ? Nüfusun 90%ına o odağın 20%si yeter.
Bu arada neden bir sürü farklı rumuz ile yazıyorsun?
Hepsi dopaminle alakali
Tabiki gun boyu pubg lol oynayan adam is yapamaz
Anlatılanlar tecrübeyle sabittir dostlar, etkisini görünce çok şaşıracaksınız.
Super bir yazi Mahmut abi. 3 is kuralini senden ogrendim ve 1 seneden fazla oldu uyguluyorum cok faydasini gordum. Canim bazen hic calismak istemiyor ama diyorum ki bu 3 isi yapayim, gun sonunda bir bakiyorum o 3 isten baslayip bir suru is halletmisim aslinda.
Yaklaşık 10 sene öncesine kadar ece ajandası vardı (hala var gerçi) bütün sene içinde hemen yapıp bitiremediğim şeyleri oraya not alır. Bitirdiğim işleri fosforlu kalemle üzerini çizerdim. Ve notlarım kalıcı olurdu. O senenin ajandasını arşiv olarak bir kenara kaldırırdım. İster istemez teknolojiye ayak uyduruyor insan, bende excell sayfalarından yararlandım bir süre. Sonra outlook kullanımını aktif olarak kullanmaya yöneldim. Görevler kısmı takvim hatırlatıcılar vs gibi. Oradada bilgisayara hapsolduğumun farkına vardım. Excell i şu bigisayarımın ana sayfası gibi düzenledim. Oluşturduğum kısa yollarla bilgisayarda daha kolay çalışıyorum. Sonra Android telefonumu aktif olarak kullanmaya başladım. Şu anki son durumum notlarım açısından hem bilgisayarım da… Read more »
Abi selamlar. Disiplin konusunda yazdığın yazılara denecek söz yok, çok iyi. Yalnız merak ettiğim bu işin başarısızlığa tahammülsüzlük tarafını nasıl yenebiliriz? Bazen ne yaparsan yap başarılı olamıyorsun. Bu durumda senin tepkin nedir? Duygusal olarak fazla etkilenmeden yaraları nasıl sarabiliriz fikrini merak ediyorum. Felsefik de olabilir düz bir cevap da olabilir.
Bazen ne yaparsan yap başarılı olamıyorsun. O zaman IQ veya eğitim/yetenek olarak olmaman gereken yerdesindir. Kendi başarılı olabileceğin alanı bulacaksın. Yoksa tamirci çırağının disiplin ve azimle teorik fizikte başarılı olacağı gibi bir ütopyadan bahsetmiyoruz.
Teşekkürler, kişisel bir sorum daha var burada senin fikrini almak isterim. Bir yorumda lisedeyken sınava hazırlanmaya ilk sınıflarda başladığını yazmıştın, üniversitede de benzer şekilde okulun başındayken yurtdışı, kariyer hakkında planlar var mıydı? Bulunduğum okul ortalamanın sadece biraz üzerinde bir okul ve akademisyenlerle konuştuğumda ileriye yönelik taslak oluşturmam hep olumsuz karşılanıyor, “o zamana kadar çok fikir değiştirirsin” lafı gerçekçi bir laf mı yoksa onların vizyonsuzluğundan mı ibaret?
Bir fili en kolay nasıl yersiniz ?
-Her seferinde tek bir ısırık alarak.
Bu yazıyı sonra okuyacağım
android’de google’in “görevler” uygulamasini kullanmanizi onerebilirim. ios’ta da vardir buyuk ihtimal. son derece basit ve kullanisli bir todo uygulamasidir.
Yapacağınız iş belliyse ancak gözünüzde büyüyorsa, işe koyulduğunuzda kafanız başka yerlere kayıyorsa kesinlikle “Pomodoro Tekniği”ni uygulayın. Zaman yönetimi için %100 etkin ve verimli.
Güzel yazı ben ders çalışmayı düzene oturtmak için deniyecefim inşallah başarılı olurum , nice yazılara
yks için yararlı bi yazı
Bu yazıda geçmeyen (diğer bir disiplin yazısında vardı) ama genel olarak yaygın bilinen bir yanlışı düzeltmek istiyorum: Alışkanlık edinme süresinin 21 gün olduğu bilgisi doğru değil. Beyinde yeni bir nöral alışkanlık patikası oluşturmak için gereken süre 45 gün. Bu süreç tek bir gün dahi aksatılmamalı; aksi durumda sil baştan yapmanız gerek.
Kaynak: Mutlu Beyin (Loretta Graziano Breuning)