“Kırılgan” ve “narsizm” genellikle aynı cümlede bir araya koymayı düşüneceğiniz kelimeler değiller. Narsizm deyince muhtemelen aklınıza tavuskuşu gibi kabaran, sürekli ilgi talep eden, empati yoksunu ve diğer insanların kendisine tapmasını bekleyen biri geliyor.
Fakat buna rağmen tüm narsizmler büyüklenmeci (grandiose) ve hak sanrısı içinde – yani sözde “vurdumduymaz” değiller. Bazı narsistler oldukça “kırılganlar” ve daha çok kırılgan özellikler gösterirler. Bu özellikler ise kendilerini açık seçik bir şekilde ya da belli belirsiz ve üstü kapalı bir şekilde gösterebilirler.
Narsist kişilik özelliklerinin temeli aynı olabilir ama nasıl ortaya çıktıkları farklılık gösterebilir. Narsistler, genellikle çocukluk döneminde, varlıklarında gerçekte oldukları şekilde görülmemekten kaynaklanan bir yara sonucu evrim geçirirler. Görülmek, duyulmak ve onaylanmak için – açlığını duydukları ilgiyi elde etmek için – narsistler, başkalarının daha kabul edilir bulacaklarını düşündükleri “sahte bir benlik” oluştururlar. Bu insanlar büyüdükçe, herkesin bu sahte benliğe hayran olması işine büyük bir yatırım yaparlar ve gerçek benliklerinin görülmemesi için her türlü işkenceye ve zahmete katlanırlar.
Narsist özellikler
Psikiyatristlerin sinir hastalıklarını tanımlamakta kullandıkları el kitabı olan DSM-5’te tanımlandıkları şekilde narsist özellikler şunlar:
- Öz saygıları, başkalarının kendilerine hayran olmasına bağlıdır ve duyguları, bu dışsal tanınmayı sağlayıp sağlayamadıklarına göre dibe iner ve yukarı çıkar.
- Hedef belirlemeleri, başkalarından onay elde etme üzerine kuruludur. Kendilerini olağanüstü görmek için yüksek standartlar koyarlar ya da hak sanrısından dolayı düşük standartlar koyarlar.
- O duygu ve ihtiyaçlar kendileri ile ilgili olmadığı sürece, başkalarının ihtiyaç ve duygularını göz önüne almakta zorlanırlar.
- Diğerleri üzerinde nasıl bir etkileri olduğunu anlayamazlar.
- İlişkileri yüzeyseldir ve genellikle öz saygılarını yükseltmek amacıyla girdikleri ilişkilerdir.
- Büyüklenme ve kibir doludurlar. Başkalarından daha iyi olduklarına inanırlar ve başkalarını küçümserler.
Özetlersek, yüzeyin altında narsistler kendilerini bomboş ve kırılgan hissederler ama bunu saklamak ve telafi etmeye çalışmak için bir persona (Carl Gustav Jung’un terminolojisinde egonun, gerçek kişiliğini ve yüzünü toplumdan saklamak amacıyla yarattığı bir dış çehre, maske) geliştirirler ve bu sayede özel ve olağanüstü olduklarına inanabilirler.
The International Journal of Psychoanalysis‘te Mayıs 2018’de yayınlanan bir makalede Ricardo Bernari ve Monica Eidlin kırılgan (vulnerable) ve büyüklenmeci (grandiose) narsizmin benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koyuyorlar.
Kırılgan narsistler
Büyüklenmeci narsistler başka birine bağımlı olduklarını asla itiraf etmezler ve derin duygulara ilgi göstermezler. Bunun tersine kırılgan narsistler:
- Çok duyarlıdıtlar ve çok kolay kırılırlar.
- Büyüklenmeci narsistlere göre daha fazla içe kapanıklardır.
- Herhangi bir başarısızlık ya da travmayla başa çıkmakta çok zorlanırlar.
- Negatif duygulara daha meyillidirler (nevrotik) ve nasıl algılandıkları konusunda kendilerini yiyip bitirirler.
- Yara aldıklarında veya hayal kırıklığına uğradıklarında kendilerine zarar verebilirler (büyüklenmeci narsistler genellikle başkalarına saldırırlar).
- Reddedildiklerinde utanç duyarlar ve utanç duygularını azaltmak için kendilerini reddeden kişinin suyuna gitmeye çalışırlar.
- Depresyon, boşluk ve işe yaramazlık duyguları ile dolu olabilirler.
- Başkaları ile baş edemediklerini düşündüklerinde sosyal durumlardan kaçıp gidebilirler.
- Hayal kırıklığına uğramaktan korkarlar ve başkalarına bağımlı olmaktan utanç duyarlar.
- Onaylanma talepleri karşılanmadığında, hiddet dolu öfke patlamaları gösterebilirler (ve bunu daha fazla utanç hissetme takip eder).
- Başkalarını suçlamaya meyillidirler.
- Kendilerini olması gerektiğini düşündükleri şeyleri kıskanırlar.
Yukarıdaki özelliklere sahip olmanız sizin narsist kişilik bozukluğuna sahip olduğunuzu göstermez. Bunu sadece bir psikiyatrist söyleyebilir. Ama eğer kendinizde ve başkasında bu özellikleri görüyorsanız ve kendinizi daha iyi anlamak için bu konuyu daha fazla anlamak istiyorsanız, araştırın ve profesyonel yardım alın.
Çeviri: How To Spot A Vulnerable Narcissist
Daha fazla ayrıntı için, Toksik İlişkiler – Narsist / Borderline Partner Rehberi kitabımıza da bakınız.
Ayrıca bakınız Kırılgan narsist kadınların kullandığı 10 toksik taktik
Yazıyla alakasız veya 500 kelimeyi geçen yorumlar cevaplanmıyorlar. "Yazıyla alakasız ama ..." ya da "en son yazı bu olduğundan buraya yazdım" diye başlamanız kurtarmıyor. Mahmut Abi ile özel görüşme yapmak isterseniz Erkek Adam Sanal Görüşme sayfasından sanal görüşme ayarlayabilirsiniz.
Mahmut abi selam, kırılgan bir narsist im(böyle psikolojik sorunlar hakkında engin geçtanın insan olmak kitabını herkese öneririm, 4 kere falan bitirdim. Galiba en etkilendiğim kitap çünkü neredeyse her başlıkta kendimden bir şeyler buldum) ve psikoloğa da gidiyorum şu an. Düzelir miyim bilmiyorum psikologlara da aşırı inanan biri değilim açıkçası. Ama sence bu durumu nasıl yenerim neredeyse 26 yaşına gireceğim. Artık düzelmek istiyorum.
Bir de nevzat saraycıklı ya bunu sordun mu hangi podcastde bu konuşma.
Sormadım ama instagramdan mesaj atıp bu konuda bir video hazırlamasını isteyebilirsin.
selam abi.flörtüm bu özellikleri taşıyor hatta bir keresinde kendisi sormuştu çok mu kırılgan biriyim diye.bir travması varmış 1 yıl önce falan bir adamla ilişkisi olmuş adam seks odaklı bu ilişki odaklıymış sonunda adam terk edince unutamamış ve psikoloji sorunları artmış(16 yaşından beri psikologa gittiğini söylemişti yani tek sebep adam değil) her neyse ben bu kızla belki fuckbuddy olurum ayağına takılıyordum ama artık cinsellik odaklı olmadığını deyince yanaşmayacağını fark ettim.zaten dün bir mesajla senden hoşlanmadığımı fark ettim deyip ayrıldı.yarın öbür gün tekrar yazarsa ne yapmak gerekir bir de böyle kızlara baştan mı yol vermek gerekir?
Kız alfa dul. Alt tarafı flörtsün yani büyük ihtimalle yazmaz ama yazarsa görmezden gel, başından sav.
Değerli Hocam, Ben 21 başarılı bir üniversite öğrencisiyim, yazılarınız ayrılığım üstünde çok faydalı oldu sağolun. Aklıma hir soru takıldı, eski kız arkadaşım yabancı özel lsiede okumuş akademik olarak başarılı biriyidi ve çevresinde çok az bağ kuruyordu ve çok pragmatik yaklaşıyordu. Bu davranışlarını “ben daha önce iyi ortamlarda bulundum, burada çok az insan bana bir şey katıyor hep ben onlara katıyormuşum hissediyorum.” diyordu, ağzınsa hep “ben zaten buradan gideceğim, burada kalmayacağım” türküsü vardı. Dönüp bakınca haklılık payı olduğu kadar aşırı pragmatistik ve solipsism abartısı olduğunu düşünüyorum. Bu davranışlar bir grandiyöz narsistin “hak sanrısı” olarak yorumlanabilir mi? Kendisi aşırı başarılı biriydi ve… Read more »
Hayır hırs olarak yorumlanabilir.
Abi tip 3. Sinifa gidiyorum ve siniftaki arkadaslarimin bu soylediklerine benzedigini dusunuyorum. Ben cok mu normalim elbette hayir. Sadece normalde cok tip insan bulunan yerdeki arkadasliklarin zaten fazla derinlige inmeyecegini o yasta bilmemiz gerekmez mi? Ancak iletisime fazla kapali bir ortamda hissediyorum. Tartisma esnasinda fikrin sorulduktan sonra soylesen bile o fikre neden sahip oldugunla ilgili ad homineme maruz kaliyorsun. Yapici tartisma duymadim henuz. Eril arketipleri okudukca kendimi duzeltmeye calisiyorum ama duzelttikce sanki yalnizlasiyormus gibi hissediyorum. Mesela kral arketipinde etrafina baris sacarmis gibi bir psikoloji anlatilan kisim var. Ancak huzuru sanki kendi elleriyle itiyorlar. Bunu gecen 1 sene ben de yaptim… Read more »
Türkiye bölünmüş ve gergin bir ülke. Toplumun geneli böyle. Narsizm ile alakası yok, toplum olamamayla alakası var ama artık dünyada toplum olmuş olanlar bile böyleyken durum daha kötüye gidecek.
Mahmut ağam merhaba, Hocam 20 yaşında bir erkek olarak narsist olduğumu düşünüyorum. 10 aylık ailelerin tanıştığı ve samimileştiği bir ilişkim var. Ancak her ay ortalama 1 kavga benden kaynaklı çıkıyor. Kavga edene kadar aşırı düşünüyor hiç olmadık sebeplerle kavga çıkarıyor ve ilişkiyi çok fazla sarsıyorum.(Örneğin son tartışmamız benim geçmişimde sekse kadar gittiğim bir kadın yok (Flörtten florte elleşme aşamasinin ustune cikamadim, ama onun sekse kadar gittigi bir erkek var) (Digeri erken boşalmaya-sertleşmemeye basladim son 1 2 aydir libidom tavan ama sertleşmiyo ve kadini tatmin edemedigim icin toksikleştim.). Özgüvenim yok oldu neredeyse.(Otobüste kıza yuruyecek, 400 kisiye ingilizce sunum yapacak kadar ozguvenliydim)… Read more »
Hocam 20 yaşında bir erkek olarak narsist olduğumu düşünüyorum. Narsistlerin ezici çoğunluğu narsist olduğunu düşünmez. Teşhis alsalar inkar ederler. O nedenle narsist olduğumu düşünüyorum diyorsan muhtemelen narsist değilsindir.
Kaybetme korkum kızın kendi istegi ile gitmesinden degil de olasi bir kazada vefat etmesi temelli Anlattıklarının narsizm ile alakası yok. Cinsel alanda aşırı kendine güvensiz ve zayıf olmakla alakası var. İlla bir şey varsa paranoyaklık var gibi.
Psikoloğa git.
Daha çok kaygı(anksiyete) bozukluğu gibi duruyor abi. Kafasında milyon senaryo üretip başına gelme ihtimalleriyle baş edemeyerek hayatı kendine ve çevresine zehir ediyor. Psikologluk seviyede sanki.
Merhaba abi , sanırım bütün özellikleri taşıyorum. Bu kötü bir şey mi bununla yaşayamayı mi öğrenmeliyim yoksa tedavi yolu nedir? Bir veya bir kaç kitap felan önerir misin? Reddedilince suyuna gitme olayını sadece 1 kez yaptım kh’den önce ve yaptığımın haftası pişman olmuştum. Yani onurum güçlüdür.
Terapi.
Abi terapi aldım zaten faydası olmadı ama kh video+makale+ bir kaç pua tekniği daha iyi geldi. Kadınlarla daha iyi olabildim, gel gelelim bu özellikleri kendime dürüst olup kendi kendimi tedavi etmeliyim. Ayrıca öğrenciyim terapiste şu raddede harcayacak param da yok.
Aslına bakarsan “ben narsistim galiba” diyen adamlar genelde narsist değillerdir. Narsist narsist olduğunu teşhis alsa bile kabul etmemeye meyillidir.
Ama gerçekten kırılgan narsist isen kendi başına zor düzelirsin. Sen muhtemelen sıradan, ortalama bir mavi haplı betasın sadece. Onu düzelt.
yok abi mavi haplı betalığım seneler önceydi, gerçekten içimdeki sesi dinleyince kadınlara ulaşabildim ama bunu skor olarak görmem bile bu makaledeki özellikle birebir. kendi başıma düzelirim yeter ki yolu göster abi, sen bu işlerin kurdu adamsın illa ki düzeltirim kendimi.
Doktorun teşhisini beğenmiyorsan, kendine başka doktor bulman gerekecek. Benim sana bir yararım dokunmaz.
Bu sitenin amacını yardımlaşmak sanıyordum, dediğim gibi tedavi bir kitapla bile mümkünken terapiste para veremem öğrenciyim. Yinede cevapladığıniz için teşekkürler
çok sertsen çabuk kırılırsın kanka.
Dışarıdan sert ve soğuk görünüyorum , her ortama girince otomatik saygı oluşuyor ama onlara kibar davranıp eğlenceli sohbetler ediyorum.